Vive la difference! Posted in: Blog

Zgodnie ze słownikiem wyrazów bliskoznacznych, synonimami różnorodności są m.in. inność, niejednolitość, odmienność, wielopostaciowość, wielorakość (https://www.synonimy.pl/synonim/r%C3%B3%C5%BCnorodno%C5%9B%C4%87/). Różnorodność stoi więc w opozycji do jednorodności. Wiążą się z nią i strach, i nadzieja, nieprzewidywalność i potencjał.

Różnorodność w odniesieniu do miejsca pracy nawiązuje do różnic występujących pomiędzy ludźmi w organizacji. Różnorodność w organizacji to pochodna odmienności jej członków, wynikających z tożsamości człowieka (Wojtaszczyk, 2018). Odmienność ta może dotyczyć nie tylko cech widocznych na pierwszy rzut oka (jak płeć czy wiek), ale odnosi się też do przynależności etnicznej, światopoglądu, wyznania, czy stylu życia. Różnorodność wynika więc z wielości czynników odnoszących się do życia i stylu życia, wykształcenia, wychowania, kultury, bycia etc.

„W Polsce temat różnorodności nie jest tematem neutralnym” (Gryszko i Lisowska, 2009). Choć „zarządzanie różnorodnością w Polsce sprowadza się właściwie do czterech wymiarów różnorodności: płci, statusu rodzinnego, niepełnosprawności i wieku” (Gryszko i Lisowska, 2009), to różnorodność w miejscu pracy nie odnosi się wyłącznie do różnic wynikających z powyższych cech. Ponadto zarządzanie różnorodnością to nie tylko stwarzanie równych szans i przestrzeganie zakazu dyskryminacji. Zarządzanie różnorodnością to sposób zarządzania dostrzegający oraz akceptujący różnice (i podobieństwa) tkwiące w ludziach (pracownikach) (Gryszko i Lisowska, 2009).

Zarządzanie różnorodnością opiera się na przekonaniu, że „niejednolitością” da się zarządzać (Greene, Kirton, 2009, s. 29, za: Wojtaszczyk, 2018). Jest jedną z metod zarządzania; najczęściej zarządzanie różnorodnością traktowane jest jako subproces zarządzania zasobami ludzkimi, ponieważ różnorodność dotyczy zasobów ludzkich organizacji (Ulrich, 2009, za: Wojtaszczyk, 2018). Zarządzać różnorodnością znaczy dostrzegać różnice występujące pomiędzy ludźmi. To nie tylko dostosowanie działań organizacji do równego traktowania pracowników w miejscu pracy, ale też akceptacja „odmienności” pracowników. Akceptacja ta przejawia się w konkretnych, wielowymiarowych rozwiązaniach i zobowiązaniach organizacji wobec pracowników (Forum…). Zarządzanie różnorodnością to świadome działanie organizacji przynoszące benefity organizacji (Andrejczuk). Różnorodność zasobów ludzkich w organizacji nie jest jej słabością, lecz zauważona, może być przekłuta w jej atut i być czynnikiem napędzającym jej rozwój. Przykładowymi korzyściami dla organizacji wynikającymi z zarządzania różnorodnością są m.in. ubogacanie pracowników, zwiększona liczba innowacyjnych i kreatywnych pomysłów, poprawa relacji międzyludzkich, wieksza elastyczność działań, obniżenie kosztów absencji i retencji pracowników (Klimkiewicz, 2010; Forum). Korzyści te mają wymiar ekonomiczny oraz behawioralny. Tak więc wykorzystanie tego potencjału wynikającego z różnorodności oddziałuje na korzyść organizacji.

Nie jest łatwo ową różnorodnością zarządzać. Te różne „właściwości” pracowników nakładają na pracodawców obowiązek szczególnej otwartości i wrażliwości na różnych innych. Wymagana jest od nich znajomość swoich pracowników, stworzenie warunków do pracy i współpracy, dostrzeganie w różnicach potencjału rozwojowego oraz stworzenie kultury organizacyjnej otwartej na zróżnicowanych pracowników i szanującej te różnice. Przybywa organizacji, które zdają sobie sprawę z korzyści z różnorodności w organizacji. Różnorodność jest atrybutem współczesności, dlatego można się spodziewać, że prędzej czy później każda organizacja będzie musiała zarządzać różnorodnością. Z „nice to have” zarządzanie różnorodnością stanie się „must to have”.

Bibliografia

• Andrejczuk M., Zarządzanie różnorodnością w miejscu pracy, http://odpowiedzialnybiznes.pl/artykuly/zarzadzanie-roznorodnoscia-w-miejscu-pracy/ [14.05.2020]
• Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Firma=różnorodność, Warszawa 2010
• Gryszko M., Lisowska E. (2009), Zarządzanie różnorodnością w Polsce. Raport, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Warszawa.
• https://www.synonimy.pl/synonim/r%C3%B3%C5%BCnorodno%C5%9B%C4%87/ [14.05.2020]
• Klimkiewicz K. (2010), Zarządzanie różnorodnością jako element prospołecznej polityki przedsiębiorstwa, „Współczesne Zarządzanie”, 2, 91–101.
• Wojtaszczyk K. (2018), Zarządzanie różnorodnością w kontekście odmiennych zachowań zdrowotnych pracowników, „Edukacja Ekonomistów i Menedżerów: problemy, innowacje, projekty”, 9/1 (47), 77–90.